Reklamcılık ve pazar araştırması üzerine ürün ya da hizmetin tanıtımını yapma ve satışa sunma olarak tanımlayabiliriz. Pazarlama terim itibariyle havalı görünse de bir çok kişinin yaptığı zor sürecin tanımıdır. Hal böyle olunca bu pazarlama sürecini yönetmek kolay bir iş değildir. Çünkü ciddi bir algı yönetimi ve satış teknikleri gerektirmektedir. Pazarlama nedir? Bir hizmeti veya ürünü satmak için çeşitli aksiyonlar almak ve sivri zeka hareketlerde bulunmaktır. İşin profesyonel tanımını bıraktığımızda tam olarak böyledir. Mesela, pazarlamanın reklam ve satış ile ciddi anlamda benzeştiğini fark edebilirsiniz.
Genel olarak bir çoğu insan pazarlamayı ürün satış aşamalarında gerekli görür. Bu ne kadar doğal görünse bile pazarlamacı kısaca müşterilerinizle en iyi iletişimi kuran kişilerdir. Bu yüzden pazarlama iletişim kuvveti yüksek bireyler tarafından yönetilmelidir. Burada samimiyet ve stratejik iletişim her zaman pazarlamayı daha ileri seviyeye taşıyacaktır. Pazarlama ile ilgilenenler daima tüketicileri analiz etmekte ve hedef kitle tanımlaması yapmaktadırlar. Anket yapıyorlar falan diyeceğim ama onlar çok eski kaldı. Şimdiler de pazarlamacılar satın alma davranışlarını ve psikolojik hareketleri analiz ederek tüketicinin satın alma eğimini belirliyorlar.
Tanım olarak Pazarlama Nedir?
Klasik tanımlayacak olursak, insanların ürün veya hizmetiniz ile ilgilenme sürecine pazarlama denir. Analiz, pazar araştırması, uygun müşteri kitlesinin ilgi alakasını öğrenme yoluyla süreç sonuçlanmaktadır. Pazarlama bir işletmenin satış süreci ile ilgili pek çok kanalıyla ilgilenmek durumundadır. Bu kanallardan bazıları dağıtım yöntemi, ürün geliştirme, reklam ve satış şeklinde sıralanabilir.
1950 yıllarında modern pazarlamaya geçişle birlikte ne zaman televizyonlar insanların evine ulaştı ki, pazarlamacıların tüm kampanyaları da pek çok platform üzerinde gösterilmeye başlandı. Günümüzü değerlendirdiğimizde pazarlama çok önemli bir faktör. Şirketin can damarı olarak konum elde etmiş durumda. Çünkü işletmeler satış başarısını en iyi noktaya getirmek için tüketicilere ulaşarak onları ikna etmenin çeşitli yollarını bulma gayretindeler.
Pazarlamanın Türleri
Kampanya hazırlarken, hangi kanalda yayına çıkacağınız önemlidir. Artık günümüzde kanallar çoğalınca pek çok kanal bulunmakta. Bu kanallar üzerindeki kitleleri anlamak ve bu kitlelerin davranışlarına uygun kampanyalar hazırlamak oldukça önemlidir. Aşağıda aktif olarak tercih edilen kanallar üzerine bilgiler yer almaktadır.
Blog Pazarlama
Eskiden yazarlar blog yazar ve insanlar takip ederdi. Yorumlar yapardı. Ama bu alan öyle bir değişti ki şimdi markalar bile blog yazıları yayınlıyor ve sektörleri üzerine deneyimlerini aktarıyor. Bu sayede deneyimlerini aktaran markalar, tercih edilme potansiyelini arttırıyor. İşiniz ile ilgili deneyimlerinizi aktardığınız ve müşteri potansiyelinizi doyurduğunuz içerikleriniz olduğunda, tercih edilme olasılığınız kaçınılmazdır.
Video Pazarlama
TV’lerde bol bol gördüğümüz reklam videolarından bahsetmiyorum. Kanallar o kadar genişledi ki artık dijital üzerinde reklam filmlerini fazlasıyla görür olduk. Müşteri kitlenizin dikkatini çekebilecek veya eğlenceli bir video ile kitlenize ait bir kanal üzerinden video reklamınızı yayınlamak size fazlasıyla katkı sağlayacaktır. Bu katkılardan biri marka bilinirliği diğeri ise potansiyel müşterinin size yaklaşması olacaktır.
Sosyal Medya Pazarlama
İnsanlar sosyal ağlarda ciddi vakit geçirmekteler. Hatta sosyal ağlar için bildiğiniz içerik üretiyorlar desek yeridir. Hal böyle olunca, sizde bu sosyal ağlarda uzunca vakit geçiren insanlara ulaşmazsanız olmaz. Instagram, Twitter, Facebook vb. benzer sosyal medya mecraları üzerinde hedef kitlenizi iyi tanımlayarak doğru reklam kampanyaları ile ciddi başarılar elde edebilirsiniz.
Arama Motoru Optimizasyonu
Google reklamlarından bahsedebilirdik sizlere. Evet güzel etkileri var. Fakat size daha etkili bir yöntemden bahsetmek isteriz. SEO. Yani Arama motoru optimizasyonu anlamına gelen doğal sıralama da ilk sıralarda yer almanız. Çünkü hedef kitleniz doğal sonuçlarla daha fazla ilgilidirler. Rekabetin yüksek olduğu hacimli anahtar kelimeler üzerine yoğunlaşarak SEO çalışması yaptırdığınızda, müşterilerinizi arama sorgulamalarıyla kendinize çekebilir ve potansiyel müşterinizi gerçek bir müşteri deneyimine dönüştürebilirsiniz.
Pazarlama üzerine 4P Kuralı
Jerome McCarthy bu fikri ortaya koyduğunda 1960 senesiydi. Bu 4P kuralı harika bir deneyimleme anahtarıdır. Neden mi? Çünkü işi başarıya götürendir.
Product = Ürün
Şimdi ürünü çıkardınız. Ama diyorsunuz ki ürünü çıkardım satılmasını bekliyorum. Öyle değil. Eğer bu düşüncede olursanız ürün kendi kendini sattırmaz. Zaten bunun fazlasıyla farkındasınızdır. İşte tam bu noktada pazarlamaya ihtiyacınız vardır. Çünkü ürününüzün pazarlanmaya ve bir pazarlamacıya ihtiyacınız vardır. Öncelikle ürününüzü veya hizmetinizi hangi hedef kitleye pazarlayacaksınız? bu sorunun yanıtını net bir şekilde bulmalısınız. Ne tür marka algısı ve algı da kullanılacak mesajlar ürün veya hizmetinizin satışlarını arttıracaktır? Mesajlarınız ve yansıtmak istediğiniz algı hangi platformlar üzerinden yayınlanacaktır? Ürün veya hizmetinizin odaklandığı kitle hangisidir?
Bu soruları cevaplayacak şekilde talebin anlaşılması gerekir. Bu sorulara yanıt ararken, çeşitli insanlardan doğru sorularla uygun yanıtlar alınmalıdır.
Price = Fiyat
Hazırlamış olduğunuz ürün veya hizmete yönelik kafanıza göre fiyat biçemezsiniz. Elbette bunu yapma özgürlüğüne sahipsiniz. Ancak ne kadar doğru satış yapabilirsiniz? Marka bilinirliğinizi ne kadar güçlü ulaştırabilir ve insanlara kendinizi ne kadar kabul ettirebilirsiniz? İhtimalleri arttırırsınız ötesine geçemezsiniz. Bu nedenle pazarlama ile ilgilenen uzmanlarınızın ürün fiyatlarını kontrol etmesi ve rakiplerinizi çok iyi incelemesi gerekir. Böylelikle doğru fiyatı tanımlayabilecek ve ürününüzün hak ettiği fiyatlandırmayı yapabileceksiniz.
Place = Yer
Ürününüzü veya hizmetinizi nerede satacağınızı bilmelisiniz. Perdeciler çarşısında oto galeri açmayacağınızı sizde biliyorsunuz. Ürününüzü veya hizmetinizi satabileceğiniz, rekabeti yüksek bir pazar seçmelisiniz. Bu pazarın konumunu belirlemeli ve doğru konumda doğru hizmet veya ürünü pazarlamalısınız. Ancak yapacağınız iş dijital üzerinden ise, sadece e-ticaret sayfanızın olması yeterlidir. Bu sayede dijital kanallar üzerinde de doğru pazarları konumlandırmanız çok daha rahat olacaktır.
Promotion = Tutundurma
Günün sonunda yaptığınız işi kabul edilebilir bir seviyeye getirmelisiniz. Yani tutulan bir marka olmalısınız. Tutundurma kelime anlamıyla, çevrimiçi veya basılı reklam süreçleri, indirim, promosyon ve etkinlikler gibi satış bilinci yaratabileceğiniz ve ürüne ait ilgiyi yükseltmek için yapacağınız aksiyonlardır. Halkla ilişkiler kampanyaları, sosyal medya kampanyaları gibi faaliyetler ile değerlendirebilirsiniz. Pazarlama markanızın tüm noktalarına dokunmalıdır. Pazarlama çalışmalarını okumak, işletmenizin verimliliği için oldukça önemlidir.
Pazarlama’da Yaşanan 4 Evre Nedir?
Ürün Odaklı Pazarlama
Aslında pazarlamanın ilk evresidir. Ürettiği her şeyi satabilme düşüncesinin kabul edildiği bir dönemdir. İşletmeler ürün odaklı çalışır ve ürüne yatırım yapardı. Tam anlamıyla ürünün yararları ve teknik özellikleri ön plandadır. Müşteriye yatırım yok denecek kadar azdır.
Müşteri Odaklı Pazarlama
Pazarlama Nedir? sorusuna en güzel yanıtı verebilecek başlıklardan birisidir. Çünkü üretici sayısının artmasıyla üretimin kolay olması söz konusu olmuş ve 2. döneme geçiş sağlanmıştır. Bu dönemde ürünün satış kuvveti geri planda kalmış ve müşteri deneyimi öne çıkmıştır. İşletmeler, müşteri memnuniyetine önem vermeye başlamış ve sadık müşteriye dönüştürmek için çeşitli aksiyonlar alır olmuşlardır. Aslında bu evre tüketicinin de bilinçlenmeye başladığı evredir.
Değer Odaklı Pazarlama
Müşterinin çok değerli olduğu düşüncesinin altın çağ yaşadığı dönemdir. Çünkü artık müşteri memnuniyeti zorlaşır. Bu da markaların çoğalması ve rekabetin artmasıyla gelişen bir süreç olmuştur. Bu nedenle işletmeler müşterilerini anlamak için çok daha fazla gayret gösterir olmuşlardır. Artık olay müşterinin karar alma sürecine kadar ilerlemiştir. Müşterinin karar alma mekanizması analiz edilmeye başlanmıştır. Müşterilerin gözünde değerli olanlar ön plana çıkarılmaya başlanmış ve sosyal sorumluluk gibi projelere daha dikkatli yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Ne kadar çevre dostu bir işletme olunursa, müşteri gözünde o kadar güven ve itibar kazanılır olmuştur.
Deneyim Odaklı Pazarlama
Şu anda bulunduğumuz dönem. Pazarlama ile ilgili temeller tamamiyle sarsılmış durumda ve gerçek amacı sorgulanır olmuştur. Dijitalleşmenin getirileriyle artık müşteri altın değerindedir. Müşteri = güç demek. Çünkü müşterinin deneyimi satın alınır. Markalar müşteriye deneyimini müşterinin marka üzerindeki deneyimini satın alarak gösterir. Özetle demek istediğimiz, müşteri markayı daima denetler. Bu denetimi bir deneyim olarak tanımladığımızda, müşteri deneyimlerini sosyal medyada paylaşabilir. E-ticaret’in getirileriyle mekan ve zaman diye bir kavram söz konusu olmaz. Çünkü özgür bir alandır. Müşteri artık konuşan bir aktördür. Sosyal medyanın gücü hissedilir bir noktaya ulaşmıştır. Aslında Pazarlama 4.0 tam bir kaostur. Kısacası markaların sorgulandığı, müşterilerin konuştuğu ve deneyim satın aldığı dönemdir.
Genel itibariyle Pazarlama Nedir? sorusuna yanıt aradığımız gibi pazarlama ile ilgili pek çok süreci aktarmaya odaklandık. Umarım Pazarlama Nedir? sorusunun yanıtını verebilmişizdir. Eğer aklınıza takılanlar olursa yorum kısmından sorabilirsiniz. Bizlerde yanıtlamak için sabırsızlıkla bekliyor olacağız. Hatta tam bu esna da dilerseniz Marka Nedir? Markaların İnsan Üzerindeki Etkisi başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.