Hayatımızın her alanını kaplayan internetin kullanımının artması sosyal medyanın da aktif kullanılmasına neden oldu. İletişimin ayrılmaz kısmı olan sosyal medyanın pazarlama alanında da kullanılmaya başlaması sonucunda sosyal ticaret, lokasyon tabanlı pazarlama, big data gibi kavramlar ortaya çıktı. Böylece Pazarlama 4.0 ile tanışmış olduk. Bu makalemizde pazarlama 4.0 nedir? sorusuna cevap vermeye çalışacağız.
Pazarlama Aşamaları
Pazarlamanın ilk aşaması Pazarlama 1.0 sanayi devrimi zamanında meydana çıkmıştır. Ürün odaklı bir yaklaşımı benimsemiştir. Bu yaklaşımda tüketici ihtiyaçları dikkate alınmadan sadece üretime odaklanılmıştı.
Pazarlama 2.0’da müşteri odaklı bir yaklaşım hakim idi. Ürün değerini müşteri belirlerdi. Artık Şirketler tarafından müşteri ihtiyaçları ve talepleri ile ilgili detaylı araştırmalar yapılıyordu.
Pazarlama 3.0 insan merkezli bir pazarlama dönemidir. Tüketiciler artık markanın hümanist ve sosyal tarafı hakkında daha bilinçlidirler. Markanın sosyal ve çevresel boyutu önem taşımaktadır.
Pazarlama 4.0 Hakkında
Pazarlamanın son aşaması olan Pazarlama 4.0’ın anahtar pazarlama kavramı müşteriye göre tam zamanında üretimdir. Philip Kotler’ e göre pazarlama 4.0 müşterileri marka savunucusu haline getirmeyi amaç edinmiştir. Çünkü bilgi ve rekabetin bu kadar fazla olduğu bir zamanda markalar ancak bu şekilde varlıklarını sürdürebilirler. Mutlu müşteri artık şirketlerin en önemli amaçlarındadır. Bu yüzden müşterilerin aktif olduğu sosyal medyadan müşteri sorunları dinlenerek onlara uygun çözümler üretilmeli ve ürün tanıtımı yapılmalıdır.
Bu süreçte nesnelerin interneti (intenet of things), hikaye anlatımı (story telling) yardımcı araçlardır. Artık pazarlamada sosyal ve kapsayıcı bir eğilim söz sahibidir. İnternetin gelişimi ile sınırlar artık ortadan kalkmış durumdadır ve buna bağlı olarak güç dengeleri değişmektedir. Sosyal medya ve internet sayesinde artık güç toplulukların elindedir, markaların değil.
Pazarlama 4.0’ın odak noktası insan duyularıdır. Şirketler ürünlerini veya hizmetlerini satabilmek için insan duyularını harekete geçirmeyi amaçlıyorlar. İnsan duyularını harekete geçirmenin esasını hikaye anlatmak oluşturuyor. Hikaye anlatımı pazarlama uzmanlarının görevi olarak da tanımlanıyor. Tercih edilen marka olmak adına firmalar kendi ürünlerinin üstünlüklerini müşterilere anlatırlar. Bu şekilde marka bağı oluşturmak amaçlanıyor.
Pazarlama 4.0 ortaya çıkmadan önce insanlar daha çok reklam kampanyalarına, uzmanlara inanırdılar. Lakin son dönemlerde tüketicilerin f faktörlerinden (facebook fans, followers, twitter followers) daha çok etkilendiği görülmeye başladı.
Aşağıdaki başlıklard pazarlama 4.0 nasıl yapılır ? sorusuna cevap vereceğiz.
Pazarlama 4.0 ve Sosyal Medya İle Marka Savunucuları Yaratmak
Kotler’e göre Pazarlama 4.0 online kanallara uyumlu bir hale gelip devam edecektir. Sosyal medyanın inanların hayatında bu kadar etkin olduğu bir zamanda artık firmalar da sosyal medyada aktif olmaya başladırlar. Çünkü şirketlerde markalarını farklılaştıran etkenin insanlarla olan iletişim şekilleri olduğunun farkındalar.
Artık şirketler sadece müşterilerin ürünü almaya kadar olan süreç ile değil aynı zamanda müşterinin ürünü değerlendirme ve tavsiye etme süreci ile de ilgilenmektedir. Bu yüzden de Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal medya kanallarında ve şirketlerin web sitelerinin canlı destek bölümlerinde 7/24 saat müşteriler ile iletişim içindeler.
Pazarlama 4.0 ve Omnichannel
Omnichannel çok kanallı pazarlama sistemidir. Mağazada başlanan alışveriş deneyimine mobilden de devam ettirilmesi olarak tanımlanıyor. Mobil cihazların son zamanlarda günlük yaşamın her alanında çok fazla kullanılması omnichannel’i de beraberinde getirdi.
Pazarlama 4.0 ve Oyunlaştırma
Oyunlaştırma pazarlama uzmanları tarafından on yıllardır kullanılan bir pazarlama yöntemidir. Teknolojinin gelişimi ile birlikte artık oyunlaştırma yöntemi mobil cihazlara entegre edilmeye başlandı. Şirketler müşterilerin konumuna veya arama motorlarında yaptıkları aramalara göre ürün reklamı yaparak özel tekliflerde bulunuyorlar. Yapılan kampanya ve ödüllerle müşteriler alışverişe teşvik ediliyor.